Modern bağcılıkta kullanılan asma çeşitlerini 2 grup altında toplamak mümkün:
A-) Vitis vinifera : Avrasyalı türlerdir. Toplamda 5000-10000 arasında Vitis vinifera çeşidi olduğu düşünülmektedir.
B-) Vitis riparia, Vitis rupestris, Vitis berlandieri : Kuzey Amerika yerel türlerdir. Şaraplık üzüm üretimi için kullanılmazlar. Filokseraya karşı dirençlidirler.
Yavaş yavaş bağcılık terimlerine göz atarak asmayı inceleyelim.
Sürgün (Shoot): Asmada yaprak, göz ve meyveyi taşıyan kısım. Olgunlaşmayla birlikte çubuk (cane) adını alır. Sürgün üzerindeki şişkin kısımlara boğum (node) adı verilir. Yaprak, salkım, sülük ve göz boğumlar üzerinde yer alır. Yaprakların sürgünlere bağlandıkları kısma yaprak koltuğu denilmektedir ve burada başlangıçta iki göz (buds) bulunur.
Yapraklar (Leaves): Bunlar bitkilerin motor kısmını oluşturur. Fotosentez ve terlemeden sorumludurlar.
Sülükler-Asma Bıyıkları (Tendrils): Sürgünlerin tellere tutulmasını sağlarlar.
Çiçekler (Flowers) : Asmanın üreme organlarıdır. Hermafrodittirler yani hem erkek hem de dişi organ aynı çiçek üzerinde bulunur. Çiçekler biraraya gelerek salkımı (bunch) oluşturur (inflorescence).
Taneler (Berries) : Çiçeklerin tozlanmasıyla (pollination) taneler oluşmaya başlar. Tozlanma çiçeklerden rüzgar ve böceklerle olabildiği gibi, çiçeğin kendi polenleriyle de olabilir.
Göz-Tomurcuk (Bud) : Embriyonik Sürgün olarak da adlandırırlır. Boğumlarda ve yaprakların koltuklarında bulunur. İki çeşit göz vardır: Kış gözü, genelde daha büyüktür ve ilkbaharda uyanır. Yaz gözü (Basal Bud) koltuk sürgününü oluşturur ve burada oluşan salkımlara neferne adı verilir.
Kökler (The Roots) : Topraktan asmanın besin ve su ihtiyacını karşılar. Asmanın toprağa tutunmasını sağlar. Kış döneminde asma için karbohidrat depolar. Genelde ilkbaharda gelişir, yaz aylarında hızla büyümeye başlar ve sonbaharda gelişimi yavaşlar. 11oC’nin altında ve 30oC nin üstünde kökler zarar görür.
Gövde (Trunk) ve Kollar (Cordons) : Asma, kış aylarında bazı karbohidrat rezervini gövde ve kollarda saklar. Bu rezervler, yaprak gelişip fotosentez yapmaya başlayana kadar çubukların gelişiminde kullanılır.
REFERANSLAR:
1- Montpellier SupAgro – Viticulture Lecture Notes
2-Wine and Spirits, Understanding Style and Quality, Jancis Robinson
3-http://www.arikoy.com.tr/wp-content/uploads/2010/01/uzum-bagi.pdf
gunesyener 