Asmanın gelişimi sıcaklığa, güneşlenme süresine, rüzgar hızına, dolu ve yağmur miktarına bağlıdır.
- SıcaklıkToprak Sıcaklığı : Kök bölgesindeki uygun sıcaklığın faydaları
* Kök gelişimini destekler,
* Asmanın sürgün gelişimini hızlandırır,
* Meyve tutumunu artırır,Kumlu topraklar killi topraklara göre daha çabuk ısınır ve soğurlar. Bu yüzden kumlu topraklarda kök gelişimi daha fazladır.Hava Sıcaklığı :
Dinlenme Dönemindeki Sıcaklık : V. vinifera’lar kışın -15 ⁰C ‘ye kadar soğuğa dayanabilmektedir ama – 18 ⁰C ‘de ciddi şekilde zarar görebilir. Tomurcuklar ve odun kısmı zarar görebilir. Hatta bu zarar gören kısımlar kansere yakalanabilir (Agrobacterium faciens) ve asmanın bu şekilde tüm kısımları etkilenir.Aşırı soğuk bölgelerde asmalar toğrağın hemen üzerinde ve gövdesiz olarak yetiştirilir. Kışın asmalar budandıktan sonra üzerleri toprakla örtülür. İlkbaharda don tehlikesi geçtikten sonra topraklar açılır.Vegetasyon dönemi içindeki düşük sıcaklıkların etkisi ilkbahar ve sonbahardaki don (frost) olayları şeklindedir.İlkbahardaki Geç Donlar asmalar için daha tehlikelidir:A. Kış Gözleri-Ana SürgünAsmaların kış gözleri içerisinde 3 tane sürgün yatağı bulunur. Öncelikle ortadaki sürer ve ana sürgünü oluşturur. Bunun herhangi bir nedenle zarar görmesi, diğer 2 sürgün yatağından yeni sürgünler oluşur. Fakat bunların göz verimliliği düşüktür.
B. Sürgün ve Çiçek Salkımları
< – 0.5 ⁰C : zarar görür.
– 1.1 ⁰C ‘ın altına düşmezse veya bu sıcaklıkta çok kısa süre kalırsa : zarar hava koşullarına göre değişir. Eğer hava serin geçirmişse zarar az, ama ılık bir havanın arkasından böyle bir soğuk hava dalgası geldiyse zarar daha fazla olur.
– 1.1 ⁰C ile -3.3 ⁰C arasındaki sıcaklıklardan zarar görmesi süreyle ilgilidir.
– 3.3 ⁰C‘da birkaç saat kalsa bile yeşil sürgünler ve çiçek salkımları ölürler.İlkbahardaki Donlardan Korunma
I. Çift Budama
Çubuklar normale göre 60 cm kadar daha uzun budanarak dip gözlerin uyanması 7-10 kadar gecikir. Daha sonra soğuklar geçince veya uçtaki sürgünler 3-8 cm olunca çubuklar esas budanması gerektiği noktadan budanır. Böylece dip gözlerin soğuklarda zarar görme tehlikesi azalır.II. Toprak
Otlu topraklar bitkilerin, gölge etkisi nedeniyle gündüz çok az ısınır.
Yeni işlenmiş topraklarda ise üst katmandaki hava boşlukları izolasyon görevi görür ve toprağın gündüz ısınmasını azaltır.
Nemli ve oturmuş toprakta ise gündüzleri daha fazla ısı depolanır.
Don tehlikesi olan zamanlarda toprağın sürülmesinden kaçınmak gerekir.
Gündüz toprakta depolanan ısı gece havaya radyasyonla dağılır. Gündüzleri toprakta depolanan ısının miktarı nekadar yüksek ise o toprakta don riski de o derece yüksektir.
Don tehlikesi özellikle gün içinde havanın en fazla soğuduğu sabaha karşı meydana gelir.
III. Isıtıcılar
IV. Su Spreyleme
V. Fanlar (Vantilatörler)Erken Sonbahar Donları :
Erken sonbahar donları, genellikle asmaların yapraklı olduğu dönemin sonuna doğru etkili olur. Bu dönemde üzümler genellikle hasat edilmiştir. Fakat geç olgunlaşan çeşitlerde asmalar üzerinde üzüm olabilir ve bunlar soğuktan zarar görebilirler.
Erken Sonbahar Donlarından Korunma Yolları
I. HasatII. Vantilatör
Etkili Sıcaklık Toplamı
Üzümlerin olgunlaşması için asmaların belirli bir sıcaklık toplamına ihtiyacı vardır. Bağ alanı seçimi yapılırken dikkate alınması gereken faktörlerden biridir.
Eşik Sıcaklık (Base Temperature) : Asma tomurcukları günlük ortalama 10 ⁰C olunca uyanmaya başlar.Sıcaklık toplamı hesaplanırken 10 ⁰C üzerindeki sıcaklık değerleri dikkate alınır (⁰C.gün).
Hesaplama yaparken uyanma-hasat yada çiçeklenme-hasat dönemi dikkate alınır.
Günlük Etkili Sıcaklık = ( Tmax + Tmin ) / 2 – Tana
(Daily Growing Temperature)Tana = 10 ⁰C
Örnek 1 : Günlük max 23 ⁰C ve min 12 ⁰C ise
GES = (23+12)/2 – 10 = 7.5 ⁰C
Örnek 2 : Günlük max 13 ⁰C ve min 10 ⁰C ise
GES = (13+10)/2 – 10 = 1.5 ⁰C
Eğer sıcaklık 10 ⁰C ‘nin altında ise 10 ⁰C , 30 ⁰C’nin üstünde ise 30 ⁰C olarak kabul edilir.
Örnek 3 : Günlük max 23 ⁰C ve min 8 ⁰C ise
GES = (23+10)/2 – 10 = 7.5 ⁰C
Örnek 4 : Günlük max 33 ⁰C ve min 12 ⁰C ise
GES = (30+12)/2 – 10 = 11 ⁰C
Örnek 5 : Haziran ayında ortalama sıcaklık 15 ⁰C ise
Aylık Etkili Sıcaklık Değeri = (15-10)*30 = 150 ⁰C.gün
Etkili Sıcaklık Değeri = Nisan+Mayıs+Haziran+Temmuz+Ağustos+Eylül+Ekim
(Growing Degree Days GDD yada Growing Degree Units GDUs)
1 Nisan – 31 EkimÖrnek 6 :
Çiçeklenme-hasat Dönemindeki Etkili Sıcaklık Toplamı ve Olgunlaşma ZamanlarıEtkili Sıcaklık Toplamı (⁰C.gün) Olgunlaşma Dönemi < 900 Çok erken 900 – 1099 Erken 1100 – 1299 Orta-Erken 1300 – 1499 Orta 1500 – 1699 Orta – Geç 1700 – 1900 Geç 1900 — Çok Geç REFERANSLAR
Bağcılık El Kitabı, Prof. Dr. İbrahim Uzun, Hasat Yayıncılık, 2011
Montpellier SupAgro – Viticulture Lecture Notes
https://www.weadapt.org/knowledge-base/vulnerability/e-viticlimate
https://doubleavineyards.com/news/2011/10/28/winter-protection-of-grapevines/